✨Sách theo dấu hoàng hậu nam phương và vua bảo đại ( PN)

III. TRÍCH ĐOẠN

“Trong tất cả những ân huệ mà chúng ta có thể tạ ơn trời, vị Hoàng hậu trẻ tuổi đã nhận được điều quý giá nhất: đó là thu hút trái tim, chinh phục con người. Khuôn mặt của Hoàng hậu với nét da vàng rất nhẹ, với vầng trán thanh tú, chiếc mũi thanh tao, đôi môi rõ nét, đôi mắt dài đen láy long lanh, thu hút người bằng nét khả ái, xoa dịu người bằng thái độ điềm đạm.” – Nhà văn Henriette Célarié, 1937

“Sẽ không ai ngạc nhiên khi chúng tôi nói Hoàng hậu đã chinh phục mọi người vì tính ân cần và bình

dị của Hoàng hậu.” – Bản tin của Hội Thừa sai Paris tường thuật chuyến viếng thăm của Hoàng hậu Nam Phương tới Kontum, năm 1940

“Sắc đẹp, nét duyên dáng, lòng nhân từ, trí thông minh, hiện rõ trên nét mặt của bà, toát ra trong từng cử chỉ. Người phụ nữ Annam lấy bà làm mẫu mực cần nhớ là bà từng khuyên là nên để lên hàng đầu các đức tính về trí tuệ và đạo đức. Trước hết, Hoàng hậu là một người nội trợ và một người mẹ hoàn hảo. Sau khi chiếm được trái tim của mọi người trong nước, Hoàng hậu đã được ngưỡng mộ tại Pháp và cả trên thế giới. Từ khi lên ngôi, Hoàng hậu luôn luôn nhớ đến nhiệm vụ về mặt xã hội của một ‘đệ nhất phu nhân’ trong Đế chế, một tấm gương sáng và một người dẫn đường cho mọi phụ nữ Annam. Là một người có chừng mực và ôn hòa, Hoàng hậu không phải là người có óc tân tiến triệt để và chống lại mọi truyền thống xưa như thoạt tiên người ta có thể nghĩ. Bà cảm thấy tiếc rằng có một phần, may mắn là rất nhỏ, thiếu nữ người Nam thích tân tiến quá đáng về thời trang hay thể thao. Bà không thích nghe nói đến ‘thi sắc đẹp’, ‘thi thanh lịch’, ‘trình diễn áo tắm’… Hoàng hậu quan tâm đến việc đào tạo một lớp tinh hoa mới với những nữ bác sĩ, nữ dược sĩ, nữ luật sư, nữ giáo viên, nữ giáo sư, nữ ký giả… Nhưng đối với Hoàng hậu, có một con đường mở ra cho tất cả phụ nữ, đó là vừa giữ nhiệm vụ đầu tiên làm người mẹ, người vợ, đồng thời là bàn tay cứu giúp cho mọi kẻ bất hạnh trên cõi đời này. Chính là tấm lòng bác ái của bà, cũng như lòng ngưỡng mộ trước sắc đẹp của bà, khiến cho Hoàng hậu hết sức được lòng dân trong nước, được khâm phục tại Pháp và tại các nước.” – Tờ báo Le Soir d’Asie tại Sài Gòn, năm 1942

“Trong suy nghĩ của tôi, hình ảnh Hoàng đế luôn đi đôi với gương mặt dịu hiền của Hoàng hậu, người bạn đường của Hoàng đế những lúc vui và những lúc khó khăn. Tôi càng thấy cần phải nói đến Hoàng hậu vì bà luôn luôn ảnh hưởng trên Hoàng đế theo chiều hướng tốt nhất. Gốc người Nam Kỳ, theo Thiên Chúa giáo, được giáo dục phần lớn tại Paris, nơi đó bà có nhiều bạn bè, Hoàng hậu, theo tôi, là thí dụ tốt đẹp nhất của sự kết hợp hài hòa giữa Đông và Tây mà nước Pháp đã thực hiện tại Nam Kỳ.” – Toàn quyền tại Đông Dương Jean Decoux, năm 1949