✨Phân quyền tài chính

Phân quyền tài chính

Phân quyền tài chính là việc chính quyền trung ương chuyển giao các nhiệm vụ chi và nguồn thu ngân sách cho các cấp chính quyền địa phương.

Khái quát

Phân quyền tài chính ở mặt chi là việc chuyển giao quyền thiết kế và sản xuất các hàng hoá công cộng từ chính quyền trung ương cho chính quyền địa phương. Song không phải hàng hoá công cộng nào cũng có thể chuyển giao, mà chỉ những hàng hoá chuẩn công cộng thôi- chẳng hạn như giáo dục, y tế. Còn các hàng hoá công cộng thuần túy như quốc phòng, ngoại giao sẽ vẫn phải do trung ương nắm giữ, và gọi là hàng hoá công cộng quốc gia.

Phân quyền tài chính ở mặt thu là trả quyền thu các sắc thuế địa phương cho địa phương. Một sắc thuế địa phương tốt cần thoả mãn các nguyên tắc của sắc thuế nói chung và các nguyên tắc riêng của thuế địa phương. Có ba nguyên tắc chung về thuế. Đó là công bằng, trung lập và đơn giản. Bốn nguyên tắc riêng của thuế địa phương bao gồm nguồn thu ổn định, phân bố đồng đều giữa các địa phương, cơ sở thuế phải bất biến, và địa phương phải có trách nhiệm tài chính.

Tại sao phân quyền tài chính lại cần thiết

Phân quyền tài chính là cần thiết vì nếu phân quyền tài chính tốt sẽ đạt được hiệu quả cao trong quản lý tài chính ngân sách địa phương cũng như quốc gia. Có rất nhiều lý luận về phân quyền tài chính cho thấy phân quyền tài chính có thể nâng cao hiệu quả thông qua: (i) phân bổ nguồn lực tốt hơn; và (ii) tạo ra sự cạnh tranh giữa các chính quyền địa phương. Lý luận "bỏ phiếu bằng chân" của Charles M. Tiebout chỉ ra rằng phân quyền tài chính sẽ đưa đến cạnh tranh giữa các chính quyền, nên các chính phủ địa phương buộc phải nâng cao hiệu quả hoạt động của mình. Còn định lý phân quyền của Wallace E. Oates thì tuyên bố rằng phân quyền tài chính sẽ khiến cho phân bổ nguồn lực tốt hơn vì chính quyền địa phương có đủ thông tin hơn, do đó hiệu quả tài chính cũng được cải thiện.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, những lý luận nói trên hoàn toàn mang tính chuẩn tắc. Trong thực tế, phân quyền tài chính diễn ra có thể vì nhiều lý do, trong đó lý do hay thấy nhất là các nước cần tiến hành phân quyền chính trị và phân quyền hành chính, nên kèm theo đó phải tiến hành cả phân quyền tài chính.

Những lợi ích của phân quyền tài chính

Tăng phúc lợi xã hội

Khi chuyển từ chế độ tập quyền tài chính sang chế độ phân quyền tài chính, tất cả các địa phương và toàn bộ nền kinh tế quốc gia đều tăng được phúc lợi kinh tế. Lý do là chính quyền trung ương chỉ nắm được những thông tin chung về lượng cầu của dân, nên có xu hướng cung ứng các hàng hóa công cộng địa phương với số lượng giống nhau cho tất cả các địa phương, gây ra tình trạng cung ứng thừa ở địa phương này và cung ứng thiếu ở địa phương khác. Trong khi ấy, chính quyền địa phương do gần dân hơn nên nắm chính xác hơn chủng loại và lượng cầu hàng hóa công cộng địa phương ở khu vực do mình quản lý, nên sẽ cung ứng đúng và đủ.

Cạnh tranh thành tích

Trong phạm vi quyền hạn được phân, các chính quyền địa phương sẽ cố gắng đưa ra những chính sách kinh tế tốt nhất nhằm nâng cao thành tích của mình trong con mắt người dân- những người sẽ so sánh chính quyền nơi mình sống với chính quyền nơi khác thông qua những thành tích của các chính quyền. Có thể gọi đây là cuộc cạnh tranh thành tích giữa các chính quyền địa phương.

Nâng cao trách nhiệm tài chính

Trong chế độ tập quyền tài chính, chính quyền trung ương là người cung ứng các hàng hoá công cộng cho một địa phương nào đó và họ có thể có những lợi ích nhất định. Những lợi ích này có thể có được thông qua sử dụng sai mục đích các khoản tài chính được cấp để thực hiện các nhiệm vụ chi nói trên, hay cũng có thể là lợi ích do không phải lao tâm khổ tứ để chống thất thoát tài chính trong quá trình cung ứng hàng hoá công cộng. Lúc ấy, lượng cung ứng hàng hoá công cộng sẽ giảm do nguồn tài chính ít đi. Tuy nhiên, điều này không khiến cho chính quyền bị "kỷ luật" trong những lần bầu cử người đứng đầu chính quyền vì nếu dân địa phương nơi hàng hoá công cộng bị cung ứng ít đi không bầu cho họ thì dân địa phương nơi khác vẫn có thể bầu.

Còn trong chế độ phân quyền tài chính, hàng hoá công cộng địa phương do chính quyền địa phương cung ứng. Nếu họ thiếu trách nhiệm tài chính dẫn tới cung ứng không đủ hàng hoá công cộng, thì nhân dân của họ sẽ kỷ luật họ (không bầu cho họ) trong lần bầu cử tới. Vì thế, phân quyền tài chính sẽ nâng cao được trách nhiệm tài chính của chính quyền.

Những cái giá của phân quyền tài chính

Trong khi có nhiều lý luận ủng hộ các nhà nước nên đẩy mạnh phân quyền tài chính vì có nhiều cái lợi như trình bày ở trên, thì lại có không ít lý luận cho rằng cần phải thận trọng khi tiến hành phân quyền tài chính vì có những tác động tài chính ngoại lai bất lợi. Phân quyền tài chính ở mặt thu có thể làm nảy sinh một số bất lợi đối với nền tài chính và ngân sách của quốc gia cũng như của địa phương, trong đó đáng chú ý nhất là vấn đề cạnh tranh thuế theo chiều ngang, cạnh tranh thuế theo chiều dọc, và xuất khẩu thuế.

Cạnh tranh thuế theo chiều ngang

Giả định rằng môi trường kinh tế giữa các địa phương là giống nhau, chỉ có chính sách thuế là khác nhau và được hoạch định độc lập nhưng lại có tác động đến địa phương khác. Để đảm bảo đủ thu ngân sách. các chính quyền địa phương sẵn sàng đánh thuế vào các hoạt động kinh tế (các cơ sở thuế) có khả năng di chuyển qua lại giữa các địa phương. Chính ý đồ này đã dẫn các địa phương đến chỗ cạnh tranh thuế theo chiều ngang, đua nhau giảm thuế suất để thu hút các cơ sở thuế vào địa phương mình.

Một ví dụ dễ thấy nhất về cạnh tranh thuế theo chiều ngang là cạnh tranh thuế pháp nhân. Nếu tất cả các địa phương đều tham gia vào cuộc cạnh tranh không hợp tác kiểu này, thì từng địa phương sẽ chẳng những không được lợi gì vì chưa chắc đã thu hút thêm được cơ sở thuế về địa phương mình mà còn bị thiệt hại về tài chính do thuế suất giảm dẫn tới tổng nguồn thu giảm. Tài chính quốc gia cũng vì thế mà thất thu và lượng cung ứng hàng hoá công cộng sẽ ít đi.

Nếu các địa phương có cơ cấu kinh tế không giống nhau, cạnh tranh thuế có thể dẫn đến việc các hoạt động kinh tế sẽ đổ về những địa phương có thuế suất thấp chứ không phải về những địa phương có năng suất lao động cao. Điều này sẽ bóp méo chức năng phân bổ nguồn lực, làm cản trở sản xuất và phát triển kinh tế.

Cạnh tranh thuế theo chiều dọc

Nếu như cạnh tranh thuế theo chiều ngang dẫn đến cuộc chạy đua giảm thuế suất quá mức, thì cạnh tranh thuế theo chiều dọc lại dẫn đến tình trạng cùng một cơ sở thuế lại phải chịu thuế suất quá cao.

Cạnh tranh thuế theo chiều dọc giữa trung ương và địa phương chỉ xảy ra khi có chuyện đánh thuế hai lần bởi cả trung ương lẫn địa phương vào cùng một cơ sở thuế. Điều này gọi là "đánh thuế hai lần". Do cơ sở thuế giống như một mảnh đất công mà ai cũng có thể lợi dụng, nên các bên đều ra sức tăng thuế suất, khiến cho thuế suất thực tế mà cơ sở thuế phải chịu trở nên quá cao. Có thể gọi đây là một "bi kịch của mảnh đất công", nghĩa là bị khai thác đến kiệt quệ.

Xuất khẩu thuế

Khi cung ứng một hàng hoá công cộng nào đó mang lại lợi ích cho dân địa phương của mình, chính quyền địa phương có thể khiến dân địa phương khác phải chịu một phần chi phí để cung ứng hàng hoá đó (tức là thuế). Hiện tượng này gọi là xuất khẩu thuế. Những thuế có thể xuất khẩu này thường là các sắc thuế theo chủ nghĩa đánh thuế theo nguồn gốc. Khi giữa các chính quyền địa phương có thể có cạnh tranh hoàn hảo và các yếu tố sản xuất bị đánh thuế di chuyển qua lại giữa các địa phương, hiện tượng xuất khẩu thuế sẽ xảy ra.

Xuất khẩu thuế đồng nghĩa với việc người được hưởng lợi từ tiêu thụ hàng hoá công cộng và người nộp thuế để chính quyền địa phương có nguồn tài chính cho việc sản xuất hàng hoá công cộng không phải là một. Điều đó có nghĩa là có sự vi phạm nguyên tắc công bằng về thuế. Một hậu quả khác của xuất khẩu thuế là nhân dân địa phương sẽ nhận thấy mình không phải gánh chịu chi phí thuế, nên tự nhiên động cơ giám sát và kỷ luật hoạt động tài chính của chính quyền địa phương sẽ mất đi. Điều này có thể làm cho chính quyền địa phương thiếu trách nhiệm tài chính.

👁️ 8 | ⌚2025-09-03 20:58:28.584
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%

**Phân quyền tài chính** là việc chính quyền trung ương chuyển giao các nhiệm vụ chi và nguồn thu ngân sách cho các cấp chính quyền địa phương. ## Khái quát Phân quyền tài chính
[[Tập tin:Map of unitary and federal states.svg|thumb|upright=1.5| ]] **Định lý phân quyền** phát biểu rằng đối với ba chức năng kinh tế của Nhà nước, nên để cả chính quyền trung ương lẫn chính quyền
Cuốn sách tiếp nối dòng câu chuyện về trận chiến tranh giành bá quyền tài chính thế giới, bắt đầu bằng nỗ lực lật đổ bá quyền đồng bảng Anh của đồng đô la Mỹ
1.Chiến Tranh Tiền tệ Tập 4 - Siêu Cường Tài Chính: Tham Vọng Về Đồng Tiền Chung Châu Á Cuốn sách tiếp nối dòng câu chuyện về trận chiến tranh giành bá quyền tài chính
1.Chiến Tranh Tiền tệ Tập 4 - Siêu Cường Tài Chính: Tham Vọng Về Đồng Tiền Chung Châu Á Cuốn sách tiếp nối dòng câu chuyện về trận chiến tranh giành bá quyền tài chính
Cuốn sách tiếp nối dòng câu chuyện về trận chiến tranh giành bá quyền tài chính thế giới, bắt đầu bằng nỗ lực lật đổ bá quyền đồng bảng Anh của đồng đô la Mỹ
Cuốn sách tiếp nối dòng câu chuyện về trận chiến tranh giành bá quyền tài chính thế giới, bắt đầu bằng nỗ lực lật đổ bá quyền đồng bảng Anh của đồng đô la Mỹ
Chiến tranh tiền tệ - Tập 4 ------------ Cuốn sách tiếp nối dòng câu chuyện về trận chiến tranh giành bá quyền tài chính thế giới, bắt đầu bằng nỗ lực lật đổ bá quyền
Cuốn Sách: Chiến Tranh Tiền Tệ - Tập 4 ------------ Chiến Tranh Tiền Tệ - Tập 4 ------------ Cuốn sách tiếp nối dòng câu chuyện về trận chiến tranh giành bá quyền tài chính thế
**Tài chính công** nghiên cứu về vai trò của chính phủ trong nền kinh tế. Nó là một khía cạnh của ngành kinh tế học giúp đánh giá doanh thu của chính phủ và số
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP Khi bắt đầu mở một công ty hay một start-up, có thể nói một trong những vấn đề quan trọng nhất là vấn đề về nguồn vốn! Vậy làm thế nào
**Tài chính chuỗi cung ứng toàn cầu** đề cập đến tập hợp các giải pháp có sẵn để tài trợ cho hàng hóa và/hoặc sản phẩm cụ thể khi chúng di chuyển từ điểm xuất
thumb|220x124px | right | Bảng cân đối kế toán **Tài chính** (hay đôi khi được viết là **tài chánh**, Tiếng Anh: _finance_) là phạm trù kinh tế phản ánh các quan hệ phân phối của
Đây là danh sách các từ viết tắt về kinh doanh và tài chính trong tiếng Anh. ## 0-9 * **1H** - Nửa đầu năm ## A * **ADR** - Biên lai lưu ký Hoa
The Finance Book - Tài Chính Doanh Nghiệp Vì sao Tài chính doanh nghiệp quan trọng? Quản lý tài chính rất quan trọng, đặc biệt hơn là quản trị tài chính doanh nghiệp còn có
Sách - Tài Chính Doanh Nghiệp ------------ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP [The Finance Book: Understand the Numbers Even If You’re Not a Finance Professional] Vì sao Tài chính doanh nghiệp quan trọng? Quản lý tài
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP [The Finance Book: Understand the Numbers Even If You’re Not a Finance Professional] Vì sao Tài chính doanh nghiệp quan trọng? Quản lý tài chính rất quan trọng, đặc biệt
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP [The Finance Book: Understand the Numbers Even If You’re Not a Finance Professional] Vì sao Tài chính doanh nghiệp quan trọng? Quản lý tài chính rất quan trọng, đặc biệt
DeFi – Tài chính phi tập trung Cho tới hiện tại thế giới vẫn đang vận hành theo mô hình tài chính tập trung (CeFi - Centralized Finance). Bản thân các sản phẩm tài chính
CHIẾN TRANH TIỀN TỆ PHẦN IV - Siêu cường tài chính – Tham vọng về đồng tiền chung châu Á - Song Hong Bing – Bách Việt ------------ Cuốn sách tiếp nối dòng câu chuyện
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP [The Finance Book: Understand the Numbers Even If You’re Not a Finance Professional] Vì sao Tài chính doanh nghiệp quan trọng? Quản lý tài chính rất quan trọng, đặc biệt hơn
**Tài chính cá nhân** là việc quản lý tài chính mà mỗi cá nhân hoặc một gia đình thực hiện để lập hầu bao, tiết kiệm và chi tiêu các nguồn tiền mặt theo thời
**Phân tích tài chính** (_Financial analysis_) hay **Phân tích tỷ số tài chính** là việc sử dụng những kỹ thuật khác nhau để phân tích các báo cáo tài chính của doanh nghiệp để nắm
Năm 1972, chính quyền địa phương trên đất liền bị bãi bỏ và thay thế bằng sự cai trị trực tiếp của chính quyền trung ương. Tuy nhiên, chính quyền địa phương được đưa vào
TÁC PHẨM: CHIẾN TRANH TIỀN TỆ - TẬP 4 ------------ GIỚI THIỆU SÁCH Cuốn sách tiếp nối dòng câu chuyện về trận chiến tranh giành bá quyền tài chính thế giới, bắt đầu bằng nỗ
**Bộ Tài chính** là cơ quan của Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tài chính, ngân sách nhà nước, thuế, phí,
Trong giao dịch kinh tế, **phái sinh** () là một dạng hợp đồng dựa trên giá trị của các tài sản cơ sở khác nhau như tài sản, chỉ số, lãi suất hay cổ phiếu
NHẬT KÝ GIAO DỊCH THỰC CHIẾN CỦA PHÙ THỦY THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH NHỮNG BÀI HỌC TỪ 21 TUẦN GIAO DỊCH THỰC TẾ VỚI PRICE ACTION VÀ MÔ HÌNH BIỂU ĐỒ ** Sách thuộc chuỗi
**Dịch vụ tài chính** là một lĩnh vực của nền kinh tế quốc dân chuyên cung cấp các dịch vụ kinh tế gồm: dịch vụ ngân hàng, dịch vụ bảo hiểm và dịch vụ môi
Các quốc gia ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997 **Khủng hoảng tài chính châu Á** là cuộc khủng hoảng tài chính bắt đầu từ tháng 7 năm 1997 ở
**Thị trường tài chính** là một thị trường trong đó mọi người và các thể chế có thể trao đổi các chứng khoán tài chính, các hàng hóa, và các món giá trị có thể
nhỏ| Trung tâm tài chính quốc tế, Dublin, Ireland. Ireland là một 5 Conduit OFC hàng đầu, thiên đường thuế lớn nhất toàn cầu, và trung tâm ngân hàng bóng tối OFC lớn thứ 3.
“Chiến Tranh Tiền Tệ – Phần 2”đi sâu vào mối quan hệ giữa quyền lực tài chính và hệ thống tiền tệ toàn cầu. Cuốn sách giải đáp câu hỏi “tại sao tiền tệ lại
**Toán tài chính** (tiếng Anh: _mathematical finance_) là một ngành toán học ứng dụng nghiên cứu thị trường tài chính. Nói chung, tài chính toán học sẽ thừa kế và mở rộng các mô hình
**Cục Tin học và Thống kê tài chính** là cơ quan trực thuộc Bộ Tài chính, có chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Tài chính thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước
*** Sách thuộc "Chuỗi sách giao dịch thực chiến" do FINFIN phát hành*** QUYỂN SÁCH CỦA NHÀ QUÁN QUÂN GIAO DỊCH TÀI CHÍNH THỰC THỤ Phương Pháp Giao Dịch Thực Chiến Hiệu Suất Cao Đến
CHIẾN TRANH TIỀN TỆ - PHẦN III Biên giới tiền tệ - Nhân tố bí ẩn trong các cuộc chiến kinh tế “Chiến Tranh Tiền Tệ – Phần III” tiếp tục hành trình khám phá
Báo Cáo Tài Chính Dưới Góc Nhìn Của Warren Buffett (Tái bản năm 2023) Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Hồng Đức. Công ty phát hành : DTBooks. Tác giả : Mary Buffett. Kích
1.ĐỒNG TIỀN LÊN NGÔI - Luận về Lịch sử tài chính Thế giới Câu chuyện hấp dẫn về sự ra đời và phát triển của tiền tệ, mang đến cái nhìn rõ nét về các
1. Những Ông Trùm Tài Chính Một công trình lịch sử kinh tế đồ sộ và đầy cảm hứng Trong phần lớn thế kỷ 20, cuộc Đại Khủng Hoảng 1929 thường được nhìn nhận là
1.ĐỒNG TIỀN LÊN NGÔI - Luận về Lịch sử tài chính Thế giới Câu chuyện hấp dẫn về sự ra đời và phát triển của tiền tệ, mang đến cái nhìn rõ nét về các
Báo Cáo Tài Chính Dưới Góc Nhìn Của Warren Buffett “Benjamin Graham, “ông chủ” của Phố Wall và là thầy của Warren, đã ứng dụng các kỹ thuật phân tích trái phiếu sơ khai vào
Tài Chính Cá Nhân Cho Mẹ Việt “Không quan trọng bạn là ai, bạn làm nghề gì, bạn kiếm được bao nhiêu tiền,… chỉ cần bạn là một người mẹ (hoặc sắp làm mẹ) và
1.Chiến Tranh Tiền tệ Tập 4 - Siêu Cường Tài Chính: Tham Vọng Về Đồng Tiền Chung Châu Á Cuốn sách tiếp nối dòng câu chuyện về trận chiến tranh giành bá quyền tài chính
**Tài sản tài chính** là một tài sản phi vật chất có giá trị bắt nguồn từ việc đòi bồi thường có khế ước, chẳng hạn như tiền gửi ngân hàng, trái phiếu và cổ
nhỏ|phải|Một lễ ký kết tài trợ dự án ở Nam Phi **Tài chính dự án** (_project finance_) là nguồn vốn (tài chính) tài trợ lâu dài cho các cơ sở hạ tầng dài hạn, các
Quản lý tài chính hản là một trong những vấn đề khó khăn và quan trọng trong đời sống của chúng ta. Nó được ví như một cuộc chiến tranh tần khốc nhưng không
Quản lý tài chính hản là một trong những vấn đề khó khăn và quan trọng trong đời sống của chúng ta. Nó được ví như một cuộc chiến tranh tần khốc nhưng không
**"Bỏ phiếu bằng chân"** là lý luận rõ ràng đầu tiên về sự cần thiết phải phân quyền tài chính. Người xây dựng lý luận này là Charles M. Tiebout. ## Nội dung lý luận
nhỏ|phải|Xuất khẩu vốn trong năm 2006 nhỏ|phải|Nhập khẩu vốn trong năm 2006 **Vốn tài chính** là tiền được sử dụng bởi các doanh nhân và doanh nghiệp để mua những gì họ cần để làm