Những Hình Thái Sơ Nguyên Của Đời Sống Tôn Giáo
Trong thời gian theo học chuyên ngành ngữ văn Anh (Đại học Tổng Hợp TP. Hồ Chí Minh vào những năm 1976-1980) tôi tình cờ được bạn bè giới thiệu đến tủ sách của GS. Huỳnh Đình Tế và tìm được cuốn Main Currents in Sociological Thought của Raymond Aron (2 tập, tập 2 bàn về Durkheim, Weber, và Pareto). Ngay lập tức, chẳng hiểu vì lý do gì, tôi quan tâm đến tư tưởng của Émile Durkheim (1858-1917), cha đẻ ngành xã hội học, về các vấn đề tôn giáo đến mức trong luận văn tốt nghiệp của mình (1980, bàn về vở kịch Hamlet của Shakespeare) tôi chủ yếu quan tâm phân tích bối cảnh tôn giáo thời Elizabeth I để giải thích sự trì hoãn của vị hoàng tử Đan Mạch này trong việc báo thù cha. Năm 1995 khi vào chương trình Philosophy of Religion tại đại học Boston (Hoa Kỳ), tôi tham gia khóa học về phương pháp tiếp cận tôn giáo theo hướng xã hội học với GS. M. David Eckel và GS. Peter Berger. Vậy là tôi có cơ hội đọc lại Durkheim và Weber một cách bài bản hơn. So với Weber trong lĩnh vực phân tích tôn giáo thì Durkheim không nổi tiếng bằng nhưng tác phẩm Những hình thái sơ nguyên của đời sống tôn giáo (Les formes élémentaires de la vie religieuse) của vị tổ sư xã hội học này quả thật là một tác phẩm kinh điển, xứng đáng làm sách gối đầu giường cho các nhà tôn giáo học, bên cạnh Nền đạo đức Tin Lành và Tinh thần của Chủ nghĩa tư bản (Die protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus, 1920) của Max Weber (1864-1920). Tác phẩm của Weber may mắn đã được một nhóm chuyên gia hàng đầu Việt Nam như NNC. Bùi Văn Nam Sơn, NNC. Nguyễn Quân, NNC. Nguyễn Nghị, GS.TS. Trần Hữu Quang hợp tác chuyển dịch sang Việt ngữ, còn bản dịch kiệt tác của Durkheim thì đến bây giờ mới được đến tay bạn đọc. Trước đây nhiều năm GS. Chu Hảo, lúc đó là Giám đốc Nhà xuất bản Tri Thức, đã có ý định biên dịch tác phẩm Les Formes của Durkheim, nhưng thời vận đẩy đưa thế nào, ông vẫn chưa thực hiện được tâm nguyện. Trong thị trường chữ nghĩa tại Việt Nam, theo sự hiểu biết của tôi, hình như chỉ có một tác phẩm của Durkheim được biên dịch sang tiếng Việt là cuốn Les règles de la méthode sociologique (Các quy tắc về phương pháp xã hội học, Đinh Hồng Phúc dịch, NXB Tri thức 2012). Nhưng kiệt tác kinh điển của Durkheim được nhiều người xưng tụng lại chính là Những hình thái sơ nguyên của đời sống tôn giáo. Đây cũng là tác phẩm đặt nền tảng vững chắc cho môn xã hội học tôn giáo (sociology of religion) được Presses universitaires de France xuất bản lần đầu vào năm 1912. Những quan điểm được Durkheim trình bày trong kiệt tác này có thể được tóm gọn trong những mệnh đề mang tính khẳng quyết như sau:
-
Chức năng xã hội chủ yếu của tôn giáo là củng cố sự gắn kết trong cộng đồng, xã hội (social cohesion).
-
Tôn giáo đóng vai trò quan trọng hàng đầu trong việc đem lại trật tự, ổn định, chuẩn hóa các quy tắc đạo đức trong xã hội (social regulation).
-
Khi thờ phượng một đấng thần linh nào đó (Thiên Chúa, Phật, Allah) các tín đồ đang thờ lạy chính xã hội.
-
Bản chất của tôn giáo nằm trong sự tách ly giữa cái thiêng liêng (the sacred) và cái phàm tục (the profane). Chính hai phạm trù này đã định hình cái nhìn tôn giáo của Mircea Eliade (1907-1986), một trong những nhà nghiên cứu tôn giáo vĩ đại nhất của thế kỷ 20, tác giả của Cái Thiêng và Cái Phàm (The Sacred and the Profane, 1961), một tác phẩm kinh điển trong lãnh vực tôn giáo học với trọng tâm trình bày là lý luận về linh hiện (hierophany) được tác giả định nghĩa là “sự trình hiện của thực thể thiêng liêng” (the manifestation of the Sacred).
Durkheim định nghĩa tôn giáo như sau: “Tôn giáo là một hệ thống liên kết các niềm tin và thực hành có liên quan đến những sự việc thiêng liêng (choses sacrées), tức là, những sự vụ bị cấm đoán (interdites), bị tách riêng ra (séparées), những niềm tin và thực hành này đã thống nhất lại những người gắn bó với chúng [DND: các niềm tin và thực hành đó] thành một cộng đồng tinh thần duy nhất được gọi là giáo hội.” (Une religion est un système solidaire de croyances et de pratiques relatives à des choses sacrées, c’est-à-dire séparées, interdites, croyances et pratiques qui unissent en une même communauté morale, appelée Église, tous ceux qui y adhèrent. (Durkheim, Les formes elementaires de la vie religieuse, p. 71. Trích dẫn trên của tôi dựa theo ấn bản lần thứ 7 của nhà xuất bản Quadrige, 2013).
Phương pháp Durkheim dùng để khảo sát các nguồn gốc sơ nguyên nhất, nguyên thủy nhất của tôn giáo, chính là phương pháp dân tộc học (ethnology), được áp dụng vào việc nghiên cứu các thực hành tôn giáo của thổ dân Úc. Phản đối quan điểm của nhà nhân học Edward B. Tylor (1832-1917) trong tác phẩm kinh điển Văn hóa nguyên thủy (Primitive Culture, 1871) cho rằng tôn giáo bản nguyên của loài người chính là “tín ngưỡng vạn vật hữu linh” (animism), Durkheim khẳng định rằng tôn giáo bản nguyên đó phải là “tín ngưỡng thờ vật tổ” (totemism). Trong cái nhìn thuyên giải của Durkheim, sự sùng bái vật tổ của các thổ dân châu Úc là một hình thái chuyển hóa của sự sùng bái xã hội vì vật tổ (totem) là vật biểu tượng cho chính xã hội. Lý luận về vật tổ của Durkheim được trình bày rất chi tiết trong chương 4 của tác phẩm này.
Cần lưu ý là khi sử dụng phương pháp nhân học (anthropology) hay dân tộc học (ethnography) trong việc nghiên cứu tôn giáo, Durkheim, cũng như các nhà xã hội học theo trường phái chức năng, hiếm khi đi sâu vào việc tìm hiểu bản chất tôn giáo, họ cho đó là tư biện triết học không có cơ sở, mà chỉ tập trung khảo sát các hiện tượng tôn giáo như những thực kiện xã hội (social facts) đã được cho sẵn. Chính vì thế câu hỏi quan trọng nhất của Durkheim hay của bất kỳ nhà xã hội học chức năng nào, đó là: “Thực kiện xã hội đó (ly hôn, tự tử, thờ cúng... ) đảm nhận hay làm tan rã một chức năng xã hội” như thế nào?” Như chúng ta đã biết, Durkheim khẳng định rằng chức năng căn bản nhất của thực hành và niềm tin tôn giáo là duy trì sự liên đới, gắn kết giữa các thành viên trong một nhóm, cộng đồng, hay xã hội.
Bất chấp bao nhiêu thời gian đã trôi qua, và cũng bất chấp bao nhiêu sự phê bình và chỉ trích, đúng đắn có, cay nghiệt có, thậm chí phủ quyết sạch trơn cũng có, nhưng kiệt tác Những hình thái sơ nguyên của đời sống tôn giáo của Émile Durkheim vẫn vẹn nguyên giá trị vĩnh cửu của nó như một hòn đá tảng quan trọng nhất, lớn nhất, với tầm cao sánh ngang cùng các tác phẩm của Max Weber, Peter Berger, Thomas Luckmann, Mircea Eliade, Rudolf Otto sau này, trong công trình kiến trúc đồ sộ của chuyên ngành triết học và xã hội học tôn giáo.
Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc./.
TS. DƯƠNG NGỌC DŨNG
Chuyên ngành Tôn giáo học (Boston University, 2001)
Giám đốc Chương trình Triết học
Trường Đại học Hoa Sen (2021-2024)
👁️
2 | ⌚2025-09-07 02:08:16.687
VNĐ: 369,600
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%
Những Hình Thái Sơ Nguyên Của Đời Sống Tôn Giáo Trong thời gian theo học chuyên ngành ngữ văn Anh (Đại học Tổng Hợp TP. Hồ Chí Minh vào những năm 1976-1980) tôi tình cờ
Những Hình Thái Sơ Nguyên Của Đời Sống Tôn Giáo Trong thời gian theo học chuyên ngành ngữ văn Anh (Đại học Tổng Hợp TP. Hồ Chí Minh vào những năm 1976-1980) tôi tình cờ
Happy Village - Cội Nguồn An Lạc: Lối Đến Những Ngôi Làng Hạnh Phúc Bạn đã bao giờ hình dung về một nơi mà mỗi người đều được sống đúng với con người thật của
1. “LỊCH SỬ THẾ GIỚI” Công ty phát hành : Zenbooks NXB : NXB Dân Trí Tác giả : Philip Parker Dịch giả : Dương Nguyên - Phương Uyên Khổ: 5 x 19.5 x 23.5
Con Người Và Kỹ Thuật - Một Đóng Góp Cho Triết Học Đời Sống lời nói đầu của anatole a. Petrowsky i có hai hiện tượng chủ yếu và quyết định, tuy nhiên liên hệ
Như cơn gió thoảng - Nghĩ về những qui luật cuộc sống được giáo sư Nguyễn Văn Tuấn viết trong thời gian phong tỏa từ đầu tháng 7 đến giữa tháng 10 (năm 2021). Dưới
Combo Sách Không Diệt Không Sinh Đừng Sợ Hãi - Bìa Cứng - Phiên Bản Đặc Biệt - Tặng Kèm Postcard + Bút Chì Khắc Tên Sách (Độc Quyền Tại Fahasa) + Muôn Kiếp Nhân
Osho (1931-1990) là một vị đạo sư hết sức kỳ lạ của thế kỷ hai mươi. Tên thật của ông là Rajneesh Chandra Mohan Jain. Khoảng trong thập kỷ 70 người ta biết đến ông
Xem trọng giáo dục của cha mẹ với con cái là truyền thống tốt đẹp nổi bật nhất của dân tộc Do Thái. Mặc dù phải trải qua rất nhiều khó khăn và luôn phải
Bộ sách Hạnh phúc Tại Tâm của Osho, gồm 8 quyển: 1. Hạnh Phúc Tại Tâm 2. Thân Mật Cội Nguồn Của Hạnh Phúc 3. Đạo Con Đường Không Lối 4. Sáng Tạo Bừng Cháy
Combo 6 Cuốn Sách Về Thai Nhi và Cẩm Nang Nuôi Con Cho Cha Mẹ: Lần Đầu Làm Bố + Lần Đầu Làm Mẹ + Thai Giáo Theo Chuyên Gia - 280 Ngày - Mỗi
1. Lược sử tôn giáo Hơn bảy tỷ người trên thế giới có thể viết một thứ gì đó khác chữ “Không” vào mục Tôn giáo trong hồ sơ của mình. Một số sinh ra
1/Đường Mây Trên Đất Hoa Cuộc đời tu tập và hành đạo kéo dài suốt một trăm hai mươi năm của Hòa thượng Hư Vân không chỉ là tấm bản đồ chỉ dẫn cho những
1.Hành Trình Của Linh Hồn Bạn có sợ chết không? Bạn có tự hỏi điều gì sẽ xảy ra sau khi bạn chết không? Có thể nào bạn có một linh hồn đến từ đâu
Combo SáchPhương Pháp Giáo Dục Con Của Người Mỹ Và Người Do Thái (Bộ 2 Cuốn) ương Pháp Giáo Dục Con Của Người Do Thái - Giúp Trẻ Tự Tin Bước Vào Cuộc Sống Xem
1. Phương Pháp Giáo Dục Con Của Người Do Thái - Giúp Trẻ Tự Tin Bước Vào Cuộc Sống Xem trọng giáo dục của cha mẹ với con cái là truyền thống tốt đẹp nổi
THÔNG TIN SẢN PHẨM Sách: Phương Pháp Giáo Dục Con Của Người Do Thái (TB) Mã sản phẩm: 8936046599753 Tác giả : Trần Hân Dịch giả :Thanh Nhã NXB: NXB Phụ Nữ Nhà Phát Hành:
Mẹ Do Thái Dạy Con Tự Lập Giữa vô vàn phương pháp nuôi dạy con được giới thiệu trong xã hội hiện nay, hẳn bạn đã từng bối rối: Đâu là phương pháp phù hợp
Combo Sách Tâm Linh Đặc Sắc: Muôn Kiếp Nhân Sinh (Many Lives - Many Times) + Hoa Trôi Trên Sóng Nước / Nhân quả là bảng chỉ đường, giúp con người tìm về lương thiện
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 được nhắc đến trong vài năm trở lại đây được xem là một trong những từ khóa đang được “truy lùng” ráo riết nhất theo thống kê của Google
Nicole Thân Yêu ------------ Nicole Thân Yêu Mùa hè năm mười bốn tuổi, cậu bé Niko sống ở vùng nông thôn bị mọi người xa lánh chỉ vì cậu là người đồng tính. Quá tuyệt
Sách - Tài chính dành cho nhà quản lý Các báo cáo tài chính có ngôn ngữ riêng, một ngôn ngữ mà không phải nhà quản lý nào cũng có thể hiểu thấu đáo và
Về tác giả: Mã hàng 91 Người Dịch Hiền Trang Năm XB 2020 Trọng lượng (gr) 720 Kích Thước Bao Bì 16 x 23 cm Số trang 700 Hình thức Bìa Mềm
Dung dăng dung dẻ, Dắt trẻ đi chơi, Dạo khắp mọi nơi, Gieo vần, gieo điệu, Trẻ yêu câu hát, Điệu lý dân ca, Yêu tiếng của bà, Lời ru của mẹ, Giọng cha khe
Bộ sách gồm 2 cuốn: 1. Tiếng Hàn Tổng Hợp Dành Cho Người Việt Nam Sơ Cấp 1 Giáo trình tiếng Hàn tổng hợp dành cho người Việt Nam – Sơ cấp 1 được biên
Combo 2 cuốn: Bố Mẹ, Con Và Trường Học: Con Đường Đến Với Giáo Dục Ưu Việt + Để Chiếc Cặp Lớp Một Vừa Vặn Trên Vai Con ------------ 1.Bố Mẹ, Con Và Trường
Tiếng Kèn Thiên Nga “Thiên nga thì phải vui tươi, không buồn bã; phong nhã, không vụng về; can trường, không hèn nhát.” Và nếu là thiên nga kèn, thì còn phải biết cất tiếng
Touch, Slide, And Lift Busy Farm (Scholastic Early Learners) With over 50 sturdy flaps to lift, and clear, simple text and bright photography, Lift the Flap Busy Farm introduces children to the animals, vehicles, and
Beautiful young Elinor Carlisle stood serenely in the dock, accused of the murder of Mary Gerrard, her rival in love. The evidence was damning: only Elinor had the motive, the opportunity and the means to
Readers for i-Learn Smart World là lựa chọn tuyệt vời để cải thiện khả năng đọc tiếng Anh của các em. Các truyện kể đa dạng và được lựa chọn đặc biệt cho sách giáo
Create Your Own Alice And The Mad Hatter's Tea Party Alice and the Mad Hatter's Tea Party shows you how to throw an Alice in Wonderland party fit for even the maddest of Mad Hatters!
Thông tin sản phẩm Mã hàng 8935095632091 Tên Nhà Cung Cấp Huy Hoang Bookstore Tác giả Tô Tâm NXB NXB Văn Học Năm XB 2022 Ngôn Ngữ Tiếng Việt Trọng lượng (gr) 510 Kích Thước
Combo 2 cuốn Tuyển tập tác phẩm Piano cổ điển - lãng mạn được yêu thích tập 1 và tập 2 (tái bản)
Curious Questions & Answers About Prehistoric Animals This humorous twist on the popular Q & A format takes a sideways look at all that is intriguing and fascinating about prehistoric beasts and the environments they
Bí quyết đơn giản hóa cuộc sống đề cập đến cách tiếp cận cuộc sống với sự hiểu biết, nhằm giải phóng tiềm năng trong con người bạn, đồng thời đưa bạn đến với hạnh
Quà tặng kèm: - Bản thường: Sticker Tem (kẹp trong sách) - Bản Đặc biệt: Sticker Tem (kẹp trong sách) + Lót ly bế hình (kẹp trong sách) + Set card + frame PVC (kẹp
Mã hàng 8935325000560 Tên Nhà Cung Cấp Skybooks Tác giả Kulzsc NXB NXB Phụ Nữ Việt Nam Năm XB 2021 Ngôn Ngữ Tiếng Việt Trọng lượng (gr) 200 Kích Thước Bao Bì 25 x 25
Từ Điển Kế Toán Và Kiểm Toán (Anh - Việt) Quyển Từ điển Kế Toán - Kiểm Toán Anh Việt nhằm giúp các sinh viên, doanh nhân, chuyên viên kế toán - kiểm toán nắm
Dạo Chơi - Tuổi Già Đây là tập sách tái bản có sửa chữa và bổ sung từ hai tập sách mỏng: Dạo chơi (NXB Trẻ, 1994) và Tuổi già (NXB Văn Học, 1997) của
Sách Vẽ Màu Nước Cho Người Mới Bắt Đầu (Tái Bản 2025) + Hộp 36 Bánh Màu Nước Watercolor Cakes - Vanlangbooks x Colormate I. Giới Thiệu Sách 1/Vẽ Màu Nước Cho Người Mới Bắt
Những Hình Thái Sơ Nguyên Của Đời Sống Tôn Giáo Trong thời gian theo học chuyên ngành ngữ văn Anh (Đại học Tổng Hợp TP. Hồ Chí Minh vào những năm 1976-1980) tôi tình cờ
Những Hình Thái Sơ Nguyên Của Đời Sống Tôn Giáo Trong thời gian theo học chuyên ngành ngữ văn Anh (Đại học Tổng Hợp TP. Hồ Chí Minh vào những năm 1976-1980) tôi tình cờ
Đại dịch COVID-19 đã tác động đến tôn giáo theo nhiều cách khác nhau, bao gồm việc hủy bỏ các buổi lễ thờ phượng của các tín ngưỡng khác nhau và đóng cửa các trường
**Quyền động vật trong các tôn giáo Ấn Độ** là quan điểm, quan niệm, giáo lý, học thuyết của các tôn giáo lớn ở Ấn Độ bao gồm Ấn Độ giáo (Hindu giáo), Phật giáo
nhỏ|320x|Các biểu tượng của các tôn giáo lớn trên thế giới (từ trái qua phải)
Hàng 1: [[Kitô giáo, Do Thái giáo, Ấn Độ giáo
Hàng 2: Hồi giáo, Phật giáo, Thần đạo
Hàng 3:
**Tôn giáo** là một hình thái ý thức xã hội. Đặc điểm quan trọng trong ý thức tôn giáo là một mặt nó phản ánh tồn tại xã hội. Mặt khác, nó lại có xu
phải|nhỏ|[[Nhà thờ chính tòa Thánh Vasily ở Moskva]] **Tôn giáo tại Nga** là một tập hợp các tôn giáo được thành lập trên lãnh thổ Liên bang Nga. Hiến pháp Liên bang Nga hiện hành
**Émile Durkheim** (phát âm: [dyʁˈkɛm]; 15 tháng 4 năm 1858 - 15 tháng 11 năm 1917) là một nhà xã hội học người Pháp nổi tiếng, người đặt nền móng xây dựng chủ nghĩa chức
nhỏ|phải|Chào mừng Lễ Phật Đản ở Quận 3 năm 2011 **Lễ hội tôn giáo** (_Religious festival_) là thời điểm có tầm quan trọng đặc biệt được ghi dấu từ những người theo tôn giáo của
Biểu trưng thường gặp của các tôn giáo Abraham: [[Ngôi sao David (ở trên cùng) của Do Thái giáo, Thánh giá (ở dưới bên trái) của Cơ Đốc giáo, và từ Allah được viết theo
Quốc giáo của nhà Thương () là một tôn giáo cổ đại của Trung Quốc, trong đó các tín đồ được đào tạo giao tiếp với nhiều vị thần, bao gồm tổ tiên và các
**Tôn giáo tại Hoa Kỳ** đặc trưng bởi sự đa dạng các niềm tin và thực hành tôn giáo. Theo các cuộc thăm dò ý kiến gần đây, 76% tổng số dân Hoa Kỳ nhận
**Tôn giáo tại Việt Nam** khá đa dạng, gồm có Phật giáo (cả Đại thừa, Nguyên thủy và một số tông phái cải biên như Hòa Hảo, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Bửu Sơn Kỳ Hương,
Người Chăm theo tôn giáo chính là **Agama Cham** (tức là Chăm giáo). Tôn giáo Agama Cham (Chăm giáo) có hai môn phái gồm _Môn phái tín ngưỡng tôn giáo_ và _môn phái tín ngưỡng
**Chiến tranh Tôn giáo Pháp** là một chuỗi gồm tám cuộc tranh chấp giữa phe Công giáo và phe Huguenot (Kháng Cách Pháp) từ giữa thế kỷ 16 kéo dài đến năm 1598. Ngoài những
nhỏ| Bức họa _The Wedding Feast of Samson_ của [[Rembrandt, mô tả cuộc hôn nhân của phán quan Samson và bà Delilah.]] **Hôn nhân liên tôn giáo trong Do Thái giáo** (còn được gọi là
nhỏ|phải|Abraham Lincoln, năm 1864 Niềm tin tôn giáo của Abraham Lincoln vẫn là một vấn đề thu hút nhiều tranh luận. Thường xuyên nhắc đến Thiên Chúa và trưng dẫn nhiều câu Kinh Thánh, cùng
thế=Groups of two to twelve dots, showing that the composite numbers of dots (4, 6, 8, 9, 10, and 12) can be arranged into rectangles but the prime numbers cannot|nhỏ| Hợp số có thể được
nhỏ|Nhà thờ San Juan Bautista ở Venezuela **Tôn giáo ở Venezuela** chỉ về tình hình tôn giáo, tín ngưỡng tại Venezuela. Venezuela không có một tôn giáo chính thức do là một quốc gia thế
**Tôn giáo Đàng Trong thời Lê trung hưng** phản ánh những ảnh hưởng của các tôn giáo đối với lãnh thổ Đàng Trong nước Đại Việt thời Lê trung hưng do chúa Nguyễn cai quản.
**Đàn áp tôn giáo** là sự ngược đãi có hệ thống đối với một cá nhân hoặc một nhóm cá nhân như một phản ứng đối với niềm tin hoặc tín ngưỡng tôn giáo của
nhỏ|phải|Họa phẩm thiếu nữ và đóa hoa hồng của danh họa [[Émile Vernon]] **Hình tượng thực vật** trong đời sống (_Human uses of plants_) và văn hóa của con người đóng nhiều vai trò quan
nhỏ|phải|Tôn giáo bản địa châu Phi Voodoo nhỏ|phải|Tín ngưỡng thời nữ chúa Maria Lionza của người bản địa Venezuela đã được hòa trộn với ảnh hưởng của người phương Tây **Tôn giáo bản địa** (_Indigenous
nhỏ|300x300px| Tu viện Thánh Wigbert là một [[tu viện theo dòng Thánh Benedict của tông Luther.]] **Dòng tu tôn giáo** (chữ Anh: _religious order_), hoặc gọi là **tu đạo hội**, **tu hội**, là một nhóm
phải|nhỏ|Biểu tượng của Ấn Độ giáo được thế giới biết đến nhỏ|phải|Một ngôi đền Ấn Độ giáo **Ấn Độ giáo**, **Ấn giáo** hay **Hindu giáo** (Hưng đô giáo) là một tôn giáo, hệ thống tín
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Six_Sufi_masters.jpg|nhỏ|Sáu bậc thầy Sufi, 1760 Lăng Sufi giáo ở [[Lâm Hạ (thị xã)|Lâm Hạ, Trung Quốc]]Lăng của [[Rukn-e-Alam|Sheikh Rukn-ud-Din Abul Fath tại Multan, Pakistan. Multan được gọi là Thành phố của các vị thánh
Người Do Thái là một trong những người định cư đầu tiên tới Hồng Kông sau khi nơi đây trở thành thuộc địa của Anh vào năm 1841. Những người Do Thái đầu tiên tới
Nhiều truyền thống tôn giáo đã có quan điểm về phá thai, nhưng các quan điểm này ít khi là tuyệt đối. Những lập trường này trải dài trên một phạm vi rộng, dựa trên
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Cross_menorah_Oxford_20051225.jpg|nhỏ|Cây [[thánh giá của đài tưởng niệm chiến tranh (Nhà thờ Anh) và một menorah (Đạo Do Thái) cùng tồn tại ở cuối phía bắc của St Giles 'ở Oxford, Anh]] liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Bosanska_Krupa_Churches.JPG|nhỏ|[[Giáo hội
Trong các **tôn giáo Đại Việt thời Lý**, Phật giáo về cơ bản là tôn giáo có ảnh hưởng nhiều nhất, ngoài ra Nho giáo và Đạo giáo cũng có tác động đến đời sống
nhỏ|phải|Một phụ nữ khỏa thân đang làm một nghi thức dâng cúng thần linh **Khoả thân trong tôn giáo** (_Nudity in religion_) liên quan đến niềm tin tôn giáo làm cơ sở cho thái độ
**Tôn giáo Ai Cập cổ đại** bao gồm các niềm tin, nhân vật chính, tôn giáo và nghi thức khác nhau tại Ai Cập cổ đại qua hơn 3.000 năm, từ thời kỳ Tiền Triều
**Tôn giáo Đại Việt thời Trần** về cơ bản cũng giống như thời Lý, có ảnh hưởng lớn của Phật giáo. Tuy nhiên so với thời Lý, Nho giáo ngày càng có vai trò lớn
Đây là danh sách các bộ **Lakorn** hay **Phim truyện truyền hình Thái Lan** được xếp theo các năm. Danh sách này chủ yếu các bộ phim phát sóng tại Việt Nam qua các bộ
**Kitô giáo** hay **Cơ Đốc giáo**, ở Việt Nam đôi khi gọi là **đạo Thiên Chúa** hay **Thiên Chúa giáo**, là một tôn giáo truyền thống Abraham độc thần, đặt nền tảng vào cuộc đời,
**Giáo hội Công giáo**, gọi đầy đủ là **Giáo hội Công giáo Rôma**, là giáo hội Kitô giáo được hiệp thông hoàn toàn với vị giám mục giáo phận Rôma, hiện tại là Giáo hoàng
**Lịch sử của Giáo hội Công giáo Việt Nam từ năm 1975 đến năm 1990** có nhiều điểm đặc thù riêng. Đây là giai đoạn 15 năm thứ hai kể từ khi thiết lập hàng
**Do Thái giáo** hay **đạo Do Thái** (tiếng Hebrew: יהודה, _Yehudah_, "Judah" theo tiếng Latin và tiếng Hy Lạp) là một tôn giáo đơn thần cổ đại thuộc nhóm các tôn giáo khởi nguồn từ
**Giao tiếp** thường được định nghĩa là sự truyền tải thông tin. Hiện chưa có thống nhất về định nghĩa chính xác của thuật ngữ, đồng thời có nhiều tranh cãi về việc giao tiếp
**Sikh giáo** (tiếng Anh: Sikhism ; , **'), còn được gọi là **Tích-khắc giáo**, **Sích giáo**, **đạo Sikh** hay **đạo Sích''', là một tôn giáo Ấn Độ do Guru Nanak sáng lập vào thế kỷ
**Biểu tình Tây Nguyên 2004** (còn được biết đến với tên gọi **Bạo loạn Tây Nguyên 2004 hoặc **Thảm sát Phục Sinh''') là một cuộc biểu tình của người Thượng xảy ra vào Lễ Phục
**Cải cách tôn giáo** (chữ Đức: _Reformation_, chữ La-tinh: _Reformatio_), hoặc gọi **Cải chính Giáo hội**, **Tin Lành Cải chính**, là phong trào cải cách và phân liệt tôn giáo của Công giáo La Mã
**Edward VI của Anh** (tiếng Anh: _Edward VI of England_; tiếng Pháp: _Édouar VI d'Angleterre_; tiếng Tây Ban Nha: _Eduardo VI de Inglaterra_; 12 tháng 10 năm 1537 – 6 tháng 7 năm 1553) là
right|thumb|[[Phân tầng xã hội truyền thống của những nước phương tây trong thế kỷ XV]] right|thumb **Giáo hội và nhà nước ở châu Âu thời trung cổ** nêu rõ sự tách biệt nguyên tắc phân
thumb|Một nhà thờ Hồi giáo ở [[thành phố Hồ Chí Minh]] Tuy là một tôn giáo lớn trên thế giới, nhưng tại Việt Nam, cộng đồng Hồi giáo chỉ chiếm một tỷ lệ thấp so
nhỏ|phải|_Chúa Kitô Toàn năng_, tranh vẽ [[thế kỷ 6|thế kỷ thứ 6, bức linh ảnh cổ xưa tại Tu viện Thánh Catarina (Sinai).]] **Giáo hội Chính thống giáo Đông phương**, tên chính thức là **Giáo
**Biểu tình Phật giáo tại Huế 1993** là một cuộc biểu tình lớn của hơn 40.000 người dân Huế, diễn ra trước trụ sở Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố vào ngày 24 tháng
**Danh sách dị giáo phái theo quan điểm của Chính quyền** (_Governmental lists of cults and sects_) là việc phân loại các tôn giáo, giáo phái, các hội nhóm tôn giáo, tín ngưỡng được Chính
thumb|[[Phúc Âm|Phúc âm nói về Kẻ dị giáo và con Rắn. Nhà thờ Gustaf Vasa, Stockholm, tác phẩm điêu khắc của Burchard Precht]] thumb|Một bức tượng ở [[Vienna miêu tả Thánh Inhaxiô nhà Loyola chà
**Giuse Nguyễn Năng** (sinh ngày 24 tháng 11 năm 1953) là một giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam. Ông hiện đảm nhận vai trò Tổng giám mục Tổng giáo phận Sài Gòn, Chủ
Những Hình Thái Sơ Nguyên Của Đời Sống Tôn Giáo 
Happy Village - Cội Nguồn An Lạc: Lối Đến Những Ngôi Làng Hạnh Phúc 
Sách - Combo 2 Cuốn: World History - Lịch Sử Thế Giới + World Religions - Tôn Giáo Thế Giới - DK - Zenbooks 
Con Người Và Kỹ Thuật - Một Đóng Góp Cho Triết Học Đời Sống 
NHƯ CƠN GIÓ THOẢNG - Nghĩ Về Những Quy Luật Cuộc Sống – Nguyễn Văn Tuấn – Nhà xuất bản Trẻ (sách mới 2022) (bìa mềm) 
Combo Sách Không Diệt Không Sinh Đừng Sợ Hãi - Bìa Cứng - Phiên Bản Đặc Biệt - Tặng Kèm Postcard + Bút Chì Khắc Tên Sách (Độc Quyền Tại Fahasa) + Muôn Kiếp Nhân Sinh - Many Times, Many Lives (Bộ 2 Cuốn) 
Combo 7 Cuốn: Bộ Sách Sức Mạnh Của Osho 
Phương Pháp Giáo Dục Con Của Người Do Thái - Giúp Trẻ Tự Tin Bước Vào Cuộc Sống 
Bộ sách Hạnh phúc Tại Tâm - Osho (8 Quyển) 
Combo 6Q: Lần Đầu Làm Bố + Lần Đầu Làm Mẹ + Thai Giáo Theo Chuyên Gia - 280 Ngày - Mỗi Ngày Đọc Một Trang + Để Con Được Ốm + Bách Khoa Thai Nghén - Sinh Nở Và Chăm Sóc Em Bé + Bác Sĩ Riêng Của Bé Yêu - Chào Con! Ba Mẹ Đã Sẵn Sàng (Tái Bản) 
Combo Lược sử (4 cuốn) 
Combo 3 Cuốn Sách Mới Nhất Của Tác Giả Nguyên Phong: Muôn Kiếp Nhân Sinh + Đường Mây Trong Cõi Mộng + Đường Mây Trên Đất Hoa 
Combo 2 cuốn sách: Hành Trình Của Linh Hồn + Ho’Oponopono: Sống Như Người Hawaii – Chấp Nhận, Biết Ơn Và Tha Thứ 
Combo Sách Phương Pháp Giáo Dục Con Của Người Mỹ Và Người Do Thái (Bộ 2 Cuốn) 
Combo 2 cuốn sách Làm Cha Mẹ: Phương Pháp Giáo Dục Con Của Người Do Thái - Giúp Trẻ Tự Tin Bước Vào Cuộc Sống + Chờ Đến Mẫu Giáo Thì Đã Muộn 
Phương Pháp Giáo Dục Con Của Người Do Thái (Tái Bản) - Bản Quyền 
Mẹ Do Thái Dạy Con Tự Lập - Tặng Kèm Sổ Tay 
Combo 2 Cuốn Sách Tâm Linh Huyền Bí: Muôn Kiếp Nhân Sinh + Hoa Trôi Trên Sóng Nước (Bộ 2 Cuốn Sách Tôn Giáo Hay Nhất Của Nguyên Phong) 
Giáo Trình Kỹ Năng Giao Tiếp (Tái Bản - NXB Tài Chính) - TS. Nguyễn Văn Hùng 
Sách: Nicole Thân Yêu 
Tài chính dành cho nhà quản lý - Bản Quyền 
Sách - Shout! The Beatles - Hơi Thở Thời Đại Của Thế Kỷ 20 
Cùng Con Học Nói - Tập 2: Đồng Dao Cha Giúp Con Mở Rộng Vốn Từ 
Sách Trọn Bộ 2 Cuốn Tiếng Hàn Tổng Hợp Dành Cho Người Việt Sơ Cấp 1 ( Giáo Trình Và Sách Bài Tập ) Bản In 2 Màu ( tặng kèm bút Galaxy ) 
Combo 2 cuốn: Bố Mẹ, Con Và Trường Học: Con Đường Đến Với Giáo Dục Ưu Việt + Để Chiếc Cặp Lớp Một Vừa Vặn Trên Vai Con 
Tiếng Kèn Thiên Nga 
Touch, Slide, And Lift Busy Farm (Scholastic Early Learners) 
Sad Cypress 
i-Learn Smart World Reader Pack 8 (3 quyển) 
Create Your Own Alice And The Mad Hatter's Tea Party 
Thời Gian Bên Trái, Trần Duyên Bên Phải (HH) 
Combo 2 cuốn Tuyển tập tác phẩm Piano cổ điển - lãng mạn được yêu thích tập 1 và tập 2 (tái bản) 
Curious Questions & Answers About Prehistoric Animals 
Bí Quyết Đơn Giản Hóa Cuộc Sống (Tái Bản) 
Mình Chỉ Là Người Bình Thường - Muốn Trao Đi Rất Nhiều Yêu Thương - Kulzsc - Bìa Mềm 
Sách - Từ Điển Kế Toán và Kiểm Toán Anh - Việt - KINH TẾ BOOK 
Dạo Chơi - Tuổi Già 
Sách Vẽ Màu Nước Cho Người Mới Bắt Đầu (Tái Bản 2025) + Hộp 36 Bánh Màu Nước Watercolor Cakes - Vanlangbooks x Colormate 
Ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 đối với tôn giáo