thumb|Văn phòng Hội tại Hà Nội Hội Nhà văn Việt Nam là một tổ chức của những người Việt Nam hoạt động sáng tác, dịch thuật và phê bình văn học. Tổ chức được thành lập vào năm 1957, lúc đó là một thành viên của Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam. Hiện nay, Hội Nhà văn Việt Nam là một thành viên của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam

Quy định thành viên

Tất cả các nhà văn thuộc quốc tịch Việt Nam, đã xuất bản ít nhất hai quyển sách thuộc các thể loại tiểu thuyết, truyện ngắn, thơ, phê bình văn học,... và cam kết hoạt động theo tôn chỉ, quy tắc của Hội đều có thể được xem xét kết nạp để trở thành thành viên.

Cơ cấu tổ chức và hoạt động

Hội Nhà văn Việt Nam tập trung hoạt động trong bốn lĩnh vực: văn xuôi, thơ, phê bình, và dịch thuật. Mỗi lĩnh vực này đều có một hội đồng riêng để khuyến khích và thúc đẩy các tác giả. Nhiệm vụ của Hội là tập trung tất cả nhà văn Việt Nam nhằm "xây dựng một nền văn học tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc".

Ban chấp hành Hội được bầu theo nhiệm kì 5 năm, bao gồm Chủ tịch Hội (trước đây là Tổng Thư ký), Phó Chủ tịch Hội và các thành viên trong Ban chấp hành gọi là uỷ viên.

Hội cũng có một xưởng sản xuất phim, cung văn hóa, và nhà xuất bản với các ấn bản chính bao gồm tuần báo Văn nghệ, nguyệt san Nhà văn, bán nguyệt san Văn học nước ngoài, và Tạp chí Việt Nam Văn học (The Vietnam Literature Review) bằng tiếng Anh.

Năm 2000, Hội thành lập Quỹ Bảo hộ Quyền Tác giả cho lĩnh vực văn học.

Trợ cấp và chi phí

Mỗi năm Hội Nhà văn Việt Nam nhận được 4,8 tỉ đồng từ Ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên năm 2016 Hội chỉ nhận được 2,4 tỉ đồng, 2/3 số tiền đó phải chi ra để trả nợ cho báo Văn nghệ, tạp chí Thơ, Hồn Việt... (mỗi số ra của mỗi đầu báo, Hội Nhà văn đặt mua 1.000 tờ cho khoảng 1.000 hội viên của mình).

Tranh cãi

Bỏ Hội

Trong phiên bỏ phiếu bầu đại biểu đi dự Đại hội Toàn quốc diễn ra ở TP. HCM ngày 5/5, lãnh đạo Hội Nhà văn Việt Nam đề nghị những người tham dự gạch tên chín người sinh sống ở Thành phố Hồ Chí Minh đang tham gia Văn đoàn độc lập, đó là Ngô Thị Kim Cúc, Nguyễn Duy, Nguyễn Quang Lập, Dạ Ngân, Ý Nhi, Hiền Phương, Đỗ Trung Quân, Nguyễn Quang Thân, và Phạm Đình Trọng.<!--. Việc này được cho là có ý định “loại bỏ” những hội viên trong nhóm vận động thành lập Văn đoàn độc lập Việt Nam.

• Phản đối hành động trên, cùng ngày nhà văn Võ Thị Hảo gửi thơ tới BBC tuyên bố từ bỏ Hội Nhà văn Việt Nam với lý do: "...Hội Nhà văn Việt Nam ngày càng có thêm nhiều hành động tỏ ra thù địch với quyền tự do tư tưởng, tự do sáng tác và nhân quyền của nhà văn."
• Nhà thơ Ý Nhi cho biết, đã chính thức gửi đơn rút tên ra khỏi Hội Nhà văn Việt Nam hơn 10 năm về trước, vì bất tin nhiệm với Tổng Thư ký Nguyễn Hữu Thỉnh.
• Ngày 11/5/2015, hơn 20 nhà văn, nhà thơ đã ký tên vào đơn tuyên bố từ bỏ Hội Nhà văn Việt Nam. Đó là Nguyên Ngọc, Đỗ Trung Quân, Nguyễn Quang Lập, Nguyễn Huệ Chi, Phạm Đình Trọng, Võ Thị Hảo, Bùi Minh Quốc, Đặng Văn Sinh, Hoàng Minh Tường, Lê Hiền Phương, Ngô Thị Kim Cúc, Nguyễn Quang Thân, Thùy Linh, Vũ Thế Khôi, Ý Nhi, Dư Thị Hoàn, Trịnh Hoài Giang, Dạ Ngân, Nguyễn Duy, và Trần Kỳ Trung.

Lãnh đạo qua các thời kỳ

Người đứng đầu

Nhiệm kỳ I (1957-1963) Nhà văn Nguyễn Công Hoan (Chủ tịch); Nhà văn Tô Hoài (Tổng Thư ký)

Nhiệm kỳ II (1963-1983) Nhà văn Nguyễn Đình Thi (Tổng Thư ký)

Nhiệm kỳ VI (2000-2005): Nhà thơ Hữu Thỉnh (Tổng Thư ký)