✨Cô Đôi Thượng Ngàn

Cô Đôi Thượng Ngàn

thumb|Tranh vẽ Cô Đôi Thượng Ngàn trong dự án Thánh Nhan của Four Palaces - Tứ Phủ. phải|Cổng đền Cô Đôi Thượng Ngàn phải|Đường vào đền Bồng Lai phải|Phong cảnh quê hương Cô Đôi Thượng Ngàn nhìn từ dốc Sườn Bò Cô Đôi Thượng Ngàn (Hán-Nôm: 姑對上𡶨) là một vị thần trong Đạo Mẫu Việt Nam. Cô Đôi Thượng Ngàn được thờ ở nhiều di tích đền và phủ ở phía Bắc Việt Nam và được ca ngợi trong những ca khúc hát văn nổi tiếng mang tên "Cô Đôi Thượng Ngàn".

Truyền thuyết

Cô Đôi Thượng Ngàn vốn là Sơn Tinh công chúa con Đế Thích trên Thiên Cung. Sau cô giáng sinh xuống đất Ninh Bình làm con gái một quan lang họ Hà, chúa đất người Mường ở vùng rừng núi Cúc Phương Nho Quan. Khi hạ sinh, Cô Đôi rất xinh đẹp: da trắng, tóc đen óng ả mượt mà, mặt tròn, lưng ong thon thả. Năm cô lên bốn tuổi, gia đình vị quan lang chuyển tới làm quan ở huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình. Sau này cô được Mẫu Thượng Ngàn cho học đạo phép để giúp dân. Rồi khi về thiên, cô được Mẫu Thượng Ngàn truyền cho vạn phép, giao cho cô dạy người rừng biết thống nhất về ngôn ngữ. Lúc thanh nhàn cô về ngự cảnh sơn lâm núi rừng ở đất Ninh Bình quê nhà, trong ba gian đền mát, cô cùng các bạn tiên nữ ca hát vui thú trên dốc Sườn Bò (nay thuộc xã Văn Phương, Nho Quan). Có khi cô biến hiện ra người thiếu nữ xinh đẹp, luận đàm văn thơ cùng các bậc danh sĩ, tương truyền cô cũng rất giỏi văn thơ, làm biết bao kẻ phải mến phục. Cô Đôi cũng là tiên cô cai quản kho lộc Sơn Lâm Sơn Trang, người trần gian ai nhất tâm thì thường được Cô Đôi ban thưởng, nhược bằng có nợ mà không mau trả lễ cô lại bắt đền nặng hơn.

Cô Đôi Thượng rất hay ngự về đồng, vì danh tiếng cô lừng lẫy ai ai cũng biết đến, đệ tử cô đông vô số và cô cũng hay bắt đồng. Trong đại lễ khai đàn mở phủ người ta thường dâng lễ vàng cây lên 4 vi tiên cô là Cô Đôi, Cô Bơ, Cô Chín và Cô Bé, trong đó Cô Đôi thường là giá cô ngự về đầu tiên (mở khăn cho hàng cô) để chứng lễ. Khi cô về ngự thường mặc áo lá xanh hoặc quầy đen và áo xanh (ngắn đến hông), trên đầu có dùng khăn (khăn von hoặc khăn vấn) kết thành hình đóa hoa, cũng có một số nơi dâng cô áo xanh, đội khăn đóng (khăn vành dây) và thắt lét xanh, hai bên có cài hai đóa hoa. Cô về đồng thường khai cuông rồi múa mồi, múa tay tiên hái tài hái lộc cho đồng tử.

Đền chính thờ Cô Đôi Thượng Ngàn tại thôn Bồng Lai, xã Văn Phương, Nho Quan, Ninh Bình, ngay trên đường vào rừng quốc gia Cúc Phương. Khi cô về ngự, đoạn hát văn đầu thường thỉnh:

::"Bồng Lai là cảnh Thiên Thai ::Tấu Cô Đôi Thượng đại tài ai qua ::Hầu Vua hầu Mẫu bơ tòa ::Tiếng tăm lừng lẫy Vua Bà yêu thương ::Về đồng đánh phấn soi gương ::Lược ngà chải chuốt, vành dây vấn đầu"

Thờ phụng

Cô Đôi Thượng Ngàn được lập đền thờ ở nhiều nơi nhưng quan trọng nhất là 2 nơi gắn với sự tích sinh và hóa của cô là Đền Thượng Bồng Lai ở Ninh Bình và Đền Bồng Lai Thượng ở Hòa Bình. Đền Cô Đôi Thượng Ngàn nằm ở thôn Bồng Lai, xã Văn Phương, Nho Quan, Ninh Bình. Đền được xây dựng từ thời Trần và được trùng tu nhiều lần, đến nay có kiến trúc theo kiểu chữ Nhất gồm 3 gian mái phẳng lợp ngói vảy. Đền thờ Cô Đôi còn có tên gọi là Miếu Thượng hay Đền thờ Mẫu Thượng Cô Đôi Bồng Lai. Tương truyền, gia đình Cô Đôi có công lao giúp Vua đánh quân giặc Tống. Phía trước tiền bái có ban thờ Quan Giám Sát, tiền bái thờ Hội đồng Tứ Phủ, hai bên thờ Đức Thánh Trần Triều, Chúa Sơn Trang. Gian thượng bái thờ Cô Bản Đền và Chúa Thượng Ngàn. Trong cung cấm thờ tượng Cô Đôi Thượng Ngàn và thờ Nàng Ân, Nàng Ái là hai hầu cận của Cô. Phía sau cô là Tam Tòa Thánh Mẫu và Chầu Quỳnh, Chầu Quế hầu cận của các Thánh Mẫu, gian bên Tả thờ Bà chúa Sơn Trang và thập nhị tiên nàng (12 tiên cô). Đền còn giữ sắc phong của Vua Khải Định phong cho Cô Đôi Thượng Ngàn là Thượng đẳng thần. Đền Bồng Lai ở trong động Thiên Thai, khu vực núi Đầu Rồng, thị trấn Cao Phong, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình. Vùng đất mà vị quan họ Hà sau này đã di chuyển từ Nho Quan - Ninh Bình đến để lập nghiệp. Đền Bồng Lai Cao Phong cổ đã có từ lâu đời, trải qua thăng trầm của thời gian chỉ còn phế tích tại khu đất nơi xưa. Đây là ngôi đền mới được xây dựng lại năm 2013 - 2014. Tương truyền đây cũng chính là nơi hóa của Cô Đôi Thượng Ngàn. Đền còn giữ được hai đạo sắc phong của các đời vua. Đây là ngôi đền được tỉnh Hòa Bình quan tâm đặc biệt. Phủ Châu Sơn: nằm ở xã Phú Sơn, Nho Quan, Ninh Bình. Lễ hội phủ Châu Sơn diễn ra vào ngày 12 tháng 11 âm lịch hàng năm tại xã Phú Sơn, huyện Nho Quan. Lễ hội được tổ chức nhằm tôn thờ, tưởng nhớ Sơn Tinh công chúa. Tương truyền, Sơn Tinh công chúa là con vua Đế Thích trên thiên cung. Bà giáng sinh xuống trần gian, vùng đất Ninh Bình ngày nay, làm con gái một chúa đất chốn sơn lâm, sau này bà theo hầu Lê Mại Đại Vương (chính là mẫu Thượng Ngàn) học đạo phép để giúp dân. Phủ Kim Đôi, xã Gia Lâm, huyện Nho Quan, Ninh Bình. Tại di tích còn lưu giữ được một số hiện vật có giá trị lịch sử - văn hóa. Di tích Phủ Kim Đôi tiêu biểu cho tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt trên địa bàn huyện Nho Quan nói riêng và tỉnh Ninh Bình nói chung. Đình Mỹ Hạ ở Gia Thủy, Nho Quan vốn là nơi thờ Đinh Tiên Hoàng và Dương Vân Nga cũng có phủ thờ Cô Đôi Thượng Ngàn. Đền thờ Cô Đôi ở gần đền Đông Cuông, xã Đông Cuông, huyện Văn Yên, Yên Bái. Đền Đôi Cô, phường Nông Tiến, thành phố Tuyên Quang thờ phụng và ngưỡng vọng cô đôi Thượng Ngàn và cô bơ Thoải Cung. Đền Đôi Cô - Cầu Má nằm trên Km15 quốc lộ 2A, thuộc xã Đạo Đức, huyện Vị Xuyên, Hà Giang thờ cô đôi Thượng Ngàn và cô bơ Thoải Cung. *Đền thờ Cô Đôi Thượng Ngàn ở Sa Pa đang xây dựng mở rộng thêm, miền thượng ngàn từ Lào Cai đến Sa Pa có rất nhiều đền thờ các Cô (Cô bé Tả Van, cô Đôi Thượng Ngàn...)

Một số tác phẩm hát văn

Văn Cô Đôi Thượng Ngàn

👁️ 9 | ⌚2025-09-03 20:58:28.584
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%

thumb|Tranh vẽ Cô Đôi Thượng Ngàn trong dự án Thánh Nhan của Four Palaces - Tứ Phủ. phải|Cổng đền Cô Đôi Thượng Ngàn phải|Đường vào đền Bồng Lai phải|Phong cảnh quê hương Cô Đôi Thượng
Mẫu Thượng ngàn xuất bản lần đầu năm 2005, là tác phẩm được nhà văn Nguyễn Xuân Khánh phát triển từ truyện Làng nghèo (chưa xuất bản) ông viết từ năm 1959. Mẫu Thượng ngàn
Mẫu Thượng ngàn xuất bản lần đầu năm 2005, là tác phẩm được nhà văn Nguyễn Xuân Khánh phát triển từ truyện Làng nghèo (chưa xuất bản) ông viết từ năm 1959. Mẫu Thượng ngàn
Hộp 20 chiếc băng vết thương cá nhân hình trái cây, hóa lá siêu dễ thương đáng yêu1 Mô tả sản phẩm Băng vết thương cá nhânNhắc đến băng vết thương cá nhân chắc mọi
Thương ngàn là một tác phẩm văn học sinh thái hiếm hoi của Việt Nam, kể về cuộc sống ở rừng và môi trường nói chung. Sách viết đan xen giữa những chuyện xảy ra
At Home With Madame Chic - Thanh Lịch Từ Những Khoảnh Khắc Đời Thường “Bạn có thể nghĩ rằng, sự thanh lịch chẳng liên quan gì đến những khoảnh khắc rất đỗi đời thường như
Combo Đội Gạo Lên Chùa + Mẫu Thượng Ngàn + Hồ Quý Ly - Hồ Quý Ly Bằng nghệ thuật tái hiện khoáng đạt, nhà văn Nguyễn Xuân Khánh đã lật lại lịch sử thời
Nghệ đỏ cao nguyên M’drak có tác dụng làm lành vết sẹo, ức chế tác nhân gây mụn nhọt trên da. Sữa dê Pháp được nuôi ở Măng Đen có những dưỡng chất quý giá.
Áo thun croptop nữ FMSTYLE cổ vuông tay ngắn thêu nơ vải siêu mịn form dáng dễ thương nhẹ nhàng Freesize ------------------------------------ I. MÔ TẢ SẢN PHẨM - Màu: Trắng, be, hồng - Chất liệu:
COMBO 3 ĐÔI Tất ngắn nam Vớ thấp cổ 3 màu trơn chống hôi chân-TAT004 ⛔THÔNG TIN SẢN PHẨM: Tất vớ trơn cổ ngắn Nam Nữ • Kiểu cách: Kiểu vớ cổ ngắn . •
Thương Ngàn Thương Ngàn là một tác phẩm văn học sinh thái hiếm hoi của Việt Nam, kể về cuộc sống ở rừng và môi trường nói chung. Sách viết đan xen giữa những chuyện
là một tuyển tập manga lãng mạn lịch sử của Nhật Bản do Kaoru Mori sáng tác và minh họa. Truyện được đăng dài kỳ lần đầu trên _Harta_ (trước đây là _Fellows!_), một tạp
Đầm babydoll chính là item đang được lòng các quý cô Hàn tuần này. Mẫu áo xinh đẹp này thường có một đường viền để ngăn áo thành hai phần, với đặc điểm dễ thấy
Bộ đôi tinh chất củng cố cốt lõi ngăn lão hóa OHUI Prime Advancer Ampoule Serum 70mlBộ sản phẩm gồm:- Tinh chất củng cố cốt lõi ngăn lão hóa OHUI Prime Advancer Ampoule Serum 50ml-
Tôi rất hân hạnh giới thiệu đến bạn đọc một cuốn sách mới của tôi. Cuốn sách có tựa đề là “Suy nghĩ thống kê trong đời thường” do nxb Tổng Hợp xuất bản vài
Bộ đôi tinh chất củng cố cốt lõi ngăn lão hóa OHUI Prime Advancer Ampoule SerumBộ sản phẩm gồm:- Tinh chất củng cố cốt lõi ngăn lão hóa OHUI Prime Advancer Ampoule Serum 50ml +
Mẫu Thượng ngàn là cuốn tiểu thuyết về văn hóa phong tục Việt Nam được thể hiện qua cuộc sống và những người dân ở một làng quê bán sơn địa Bắc bộ cuối thế
**Đời thường** _(hay lát cắt cuộc sống, slice of life)_ là cách mô tả những trải nghiệm trần tục trong nghệ thuật và giải trí. Trong nhà hát, nó đề cập đến chủ nghĩa tự
Váy suông nữ FMSTYLE thun cổ tròn tay ngắn in hình gấu MORE thời trang nữ basic Freesize ------------------------------------ I. MÔ TẢ SẢN PHẨM - Màu: Đen, đỏ, kem, be - Chất liệu: thun cotton
Công Ty Cổ Phần Thương Mại Lan Anh Bãi Trường kinh doanh bất động sản, khách sạn, biệt thự, căn hộ kinh doanh, dv lưu trú ngắn ngày, nhà hàng, điều hành tour… Địa chỉ:
"Biến tấu đời thường" là tuyển tập những truyện ngắn, những bài viết của tác giả Việt - Song Hà. Anh được biết đến là một nhà văn Việt Nam đương đại với những câu
Combbo Cổ Phiếu Thường, Lợi Nhuận Phi Thường Và Tiền Đẻ Ra Tiền: Đầu Tư Tài Chính Thông Minh ( Tặng sổ tay) 1. Cổ Phiếu Thường, Lợi Nhuận Phi Thường Philip Fisher là một
65 truyện ngắn hay dành cho thiếu nhi Mỗi truyện ngắn trong tập sách này đều ấp ủ một thông điệp về tình yêu thương… Dẫu là đồng thoại, cổ tích viết lại, giả tưởng
Công Ty Cổ Phần Thương Mại Lan Anh Bãi Trường kinh doanh bất động sản, khách sạn, biệt thự, căn hộ kinh doanh, dv lưu trú ngắn ngày, nhà hàng, điều hành tour…Long Beach Group:
Công Ty Cổ Phần Thương Mại Lan Anh Bãi Trường kinh doanh bất động sản, khách sạn, biệt thự, căn hộ kinh doanh, dv lưu trú ngắn ngày, nhà hàng, điều hành tour…Long Beach Group:
Thư Giãn Trong Nhịp Sống Đời Thường là quyển sách được biên soạn với mục đích giúp bạn đọc tự mình xây dựng thói quen thư giãn phù hợp với nhịp sống trong xã hội
Dầu lăn thảo dược Thái Lan Được chiết xuất từ tinh dầu của cây sâm, đinh hương, bạc hà, hạt tiêu và nhiều loại thảo dược khác,…có hương thơm và mùi hương dễ chịu.- Thích
Áo sơ mi nữ FM STYLE cổ vest tay ngắn phối 3 nút bọc chất lụa thời trang mùa hè 206070087 ✅ Chi tiết sản phẩm - Độ tuổi: > 16 tuổi - Phù hợp:
Áo sơ mi nữ croptop FM Style cổ vest tay ngắn chất vải jean giấy mềm phong cách thời trang mùa hè - Áo sơ mi nữ croptop với thiết kế cổ vest phối túi
🌟THÔNG TIN SẢN PHẨM - Tên sản phẩm: Áo kiểu nữ FM Style cổ tròn tay ngắn basic chất xốp xịn mang đi làm đi chơi siêu xinh thời trang 220401404 - Độ tuổi: >
Dầu lăn thảo dược Thái Lan Được chiết xuất từ tinh dầu của cây sâm, đinh hương, bạc hà, hạt tiêu và nhiều loại thảo dược khác,…có hương thơm và mùi hương dễ chịu.- Thích
Váy suông nữ FMSTYLE dáng xòe cổ bẻ tay ngắn 3 nút tôn dáng tone màu basic dễ mặc Freesize ------------------------------------ I. MÔ TẢ SẢN PHẨM - Màu: Đen, kem, nâu, xám - Chất liệu:
Váy Chữ A phối nơ cổ FMSTYLE tay ngắn in hình nơ có đệm vai thanh lịch sang trọng Full size 25010755 ------------------------------------ I. MÔ TẢ SẢN PHẨM - Màu: Xanh đen, trắng - Size:
Áo khoác gió FMSTYLE nữ vải dù nhăn thoáng mát tay dài có mũ dáng ngắn bo chun Freesize ------------------------------------ I. MÔ TẢ SẢN PHẨM - Màu: Hồng, xanh, rêu, kem, trắng - Chất liệu:
Công Ty Cổ Phần Thương Mại Lan Anh Bãi Trường kinh doanh dịch vụ lưu trú ngắn ngày,nhà hàng và các dịch vụ ăn uống phục vụ lưu động,kinh doanh bất động sản,quyền sử dụng
Tiền thân là Công ty TNHH 1 Thành viên Du lịch – Thương Mại Kiên Giang có 100% vốn Nhà Nước, vào tháng 7/2017, theo Quyết Định số 1555/QĐ-UBND của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh
(Từ trái qua phải) [[Iosif Vissarionovich Stalin|Iosif Stalin, Franklin D. Roosevelt và Winston Churchill tại hội nghị Tehran năm 1943]] **Chiến tranh** là tình trạng xung đột vũ trang có tổ chức giữa các quốc
MÔ TẢ SẢN PHẨMChuốt mi Urban Decay được như phù thủy hóa phép kéo mi của bạn trông dài, cong hơn. Đây sẽ là công cụ hợp tác hiệu quả với những bạn có đôi
ÁO THUN CỔ TIM NỮ NGẮN TAY- Áo thun nữ cổ tim được thiết kế đơn giản thường có màu sắc tươitắn mang lại cảm giác trẻ trung, năng động và hiện đại cho người
ÁO THUN CỔ TIM NỮ NGẮN TAY- Áo thun nữ cổ tim được thiết kế đơn giản thường có màu sắc tươitắn mang lại cảm giác trẻ trung, năng động và hiện đại cho người
ÁO THUN CỔ TIM NỮ NGẮN TAY- Áo thun nữ cổ tim được thiết kế đơn giản thường có màu sắc tươitắn mang lại cảm giác trẻ trung, năng động và hiện đại cho người
ÁO THUN CỔ TIM NỮ NGẮN TAY- Áo thun nữ cổ tim được thiết kế đơn giản thường có màu sắc tươitắn mang lại cảm giác trẻ trung, năng động và hiện đại cho người
Xin giới thiệu■ Sản phẩm: (PC) ÁO NỮ#ÁO THUN NỮ# ÁO KIỂU DÁNG CROPTOP# ÁO KIỂU CỔ BẺ, TAY NGẮN# ÁO HOẠ TIẾT HÌNH GẤU, FORM TỪ 38KG ĐẾN 46KG■ Thương hiệu No Brand■ Hình
Sách Combo 2 Cuốn Tiểu Thuyết Nhẹ Nhàng Và Ngọt Ngào, Chứa Đựng Những Bài Học Đời Thường : Câu Chuyện Cuối Cùng nn + Ngôi Nhà Bên Bờ Biển Xanh Thẳm as 1.Câu Chuyện
Bộ sách gồm 2 cuốn: 1. Cổ Phiếu Thường, Lợi Nhuận Phi Thường Philip Fisher là một trong số các nhà đầu tư có ảnh hưởng lớn nhất mọi thời đại. Triết lý đầu tư
Hơn 40 năm kinh nghiệm trong nghề và cả nghiệp thương thuyết, Giáo sư Phan Văn Trường, Cố vấn thương mại quốc tế của chính phủ Pháp, có lẽ đã cố gắng thể hiện gần
“Lớn rồi! Thật ra chẳng có gì hoàn hảo. Chỉ cần mọi thứ hài hòa” Trong Lê La Từ Nhà Ra Ngõ của Làn, bạn đọc dễ dàng bắt gặp chính mình trong đó, nơi
Xin giới thiệu■ Sản phẩm: ÁO NỮ#ÁO THUN NỮ# ÁO KIỂU DÁNG CROPTOP# ÁO KIỂU CỔ BẺ, TAY NGẮN# ÁO HOẠ TIẾT HÌNH GẤU, FORM TỪ 38KG ĐẾN 46KG■ Thương hiệu No Brand■ Hình ảnh
Ban Công Nhà Nọ Có Hạnh Phúc Vừa Rơi Hạnh phúc gia đình không thể xuất phát từ một phía mà là sự chung sức của cả vợ lẫn chồng, là sự thấu hiểu, sẻ
Combo Sách Đầu Tư Tài Chính: Bước Đi Ngẫu Nhiên Trên Phố Wall + Những Bài Học Đầu Tư Warren Buffett + Phân Tích Chứng Khoán + Cổ Phiếu Thường, Lợi Nhuận Phi Thường 4